‘’Ouderen schromen vaak om contact te zoeken’’, vertelt Sibel Rallas. Zij is coördinator welzijn bij de dagbesteding van IMEAN Care in Almelo. De ouderen op deze dagbesteding zijn veelal dementerend en hebben een migratieachtergrond. ‘’De drempel om contact te zoeken is hoog voor ouderen, ook in de eigen sociale omgeving. We horen vaak dat ouderen amper hun eigen buren kennen. Door samen dit cultuursensitieve spel te spelen, wordt de drempel om elkaar te leren kennen lager. En het helpt elkaars cultuur en normen en waarden te leren kennen en begrijpen.’’
Rallas begeleidde de studenten de afgelopen maanden bij hun onderzoek, dat deel uitmaakt van het project ‘Gezond en vitaal ouder worden van Turks-Nederlandse ouderen’. Ze vindt het resultaat heel mooi: een zogenaamde ‘kletspot’, een spel met vragen waardoor de spelers meer leren over elkaar en elkaars cultuur, normen en waarden. Zo kent het spel vier verschillende categorieën: de opdracht-kaart, de beweeg-kaart, de compliment-kaart en de vraag-kaart. Bij deze laatste kaart vraagt de speler bijvoorbeeld aan een andere speler naar de gebruiken uit iemands jeugd. Rallas: ‘’De vragen zijn gebaseerd op diverse onderwerpen. Het spel is niet gericht op één cultuur of doelgroep, dat maakt het zo veelzijdig. Het is voor iedereen leuk om samen te spelen.
De bezoekers van de dagbesteding van IMEAN hebben het spel in de conceptfase samen gespeeld. Dat was een enorm succes vertelt Sibel. ‘’We hebben het spel wel anderhalf uur samen gespeeld. En dat is lang voor dementerende ouderen, om hun aandacht zo lang bij iets vast te houden. De reacties waren heel enthousiast. Het was mooi om te zien hoe we over elkaar leerden. Vooral de compliment-kaart was erg leuk, een kaart waarbij je een andere speler een compliment moet geven. Dat zijn onze cliënten totaal niet gewend; niet om een compliment te geven maar ook niet om er een te ontvangen. Dat kennen ze niet. Het was heel mooi en bijzonder om te zien hoe ze hiermee omgingen; ze begonnen te blozen en te lachen.’’
‘’De ouderen vonden het ook bijzonder om mee te werken aan het onderzoek’’, vertelt Rallas. Hun input heeft namelijk gezorgd voor de uitwerking van het spel. Rallas: ‘’De ouderen vonden het spannend maar zijn ook heel trots dat ze hebben bijgedragen aan het leerproces van de studenten. En het is natuurlijk prachtig dat we een spel spelen waaraan zij zelf hebben bijgedragen door mee te werken aan het onderzoek.’’
Momenteel wordt er gewerkt aan een Turkse versie van het spel. Rallas: ‘’Nu zijn de kaarten nog allemaal in het Nederlands, maar het zou nog mooier zijn als de ouderen van de dagbesteding de kaarten zelf in het Turks kunnen lezen. Zij zijn veelal dementerend en de Nederlandse taal niet meer machtig.’’
De bedoeling is om het spel in de toekomst ook nog samen te spelen met andere wijkbewoners in Almelo. Helaas is dit er door de coronacrisis nog niet van gekomen. Rallas: ‘’Als we bijvoorbeeld een keer een high tea organiseren, willen we het zeker samen gaan spelen. Daardoor leren de wijkbewoners en de bezoekers van de dagbesteding elkaar beter kennen. En dat is belangrijk. Een spel als dit versterkt het sociale contact. De komende tijd zal het spel er in ieder geval zeker nog vaak bij gepakt worden op de dagbesteding van IMEAN’’, vertelt Rallas.
Naast het spel zelf ontwierpen de studenten een Turkse en een Nederlandse instructievideo met uitleg over het spel. Deze zijn hieronder te vinden.
Het onderzoek van de studenten is inmiddels afgerond. Het zal fungeren als leidraad om met het onderwerp verder te gaan. Het spel ‘Doe & Vertel’ zal de komende tijd worden doorontwikkeld. Als het spel in de toekomst op de markt gebracht zal worden, zal hierover worden geïnformeerd op deze website.
